Του Θεοδωράκη Σταύρου
Φοιτητή νοσηλευτικής
ΑΤΕΙ Λάρισας
ΡΗΞΗ ΧΙΑΣΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Οι δυο χιαστoi σύνδεσμοι βρίσκονται στο κέντρο της άρθρωσης του γόνατος και συνδέουν το μηριαίο οστούν με την κνήμη. Ονομάζονται «χιαστοί» επειδή διασταυρώνονται μεταξύ των μηριαίων και κνημιαίων προσφύσεων τους.
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος φέρεται από τον πρόσθιο μεσογλήνιο βόθρο στη μεσοκονδύλια έσω επιφάνεια του έξω μηριαίου κονδύλου.
Ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος (ισχυρότερος από τον πρόσθιο), φέρεται από τον οπίσθιο μεσογλήνιο βόθρο προς τη μεσοκονδύλια έξω επιφάνεια του έσω μηριαίου κονδύλου. Η κύρια λειτουργία και των δυο χιαστών (πρόσθιος και οπίσθιος) είναι η σταθεροποίηση του γόνατος κατά την κάμψη, οπότε χαλαρώνουν οι πλάγιοι σύνδεσμοι.
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΚΩΣΗΣ
Σπάνιες είναι οι μεμονωμένες ρήξεις χιαστών, καθώς συχνά συνοδεύονται από ρήξεις των πλάγιων συνδέσμων.
Ρήξη πρόσθιου χιαστού συμβαίνει όταν το άνω άκρο της κνήμης ωθηθεί βίαια προς τα εμπρός, σε σχέση προς το μηρό (π.χ. από άμεση πλήξη της επιφάνειας του γόνατος, από βίαιη και στροφική φόρτιση σε αθλητικές δραστηριότητες όπως ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίρηση κ.ά.)
Ρήξη οπίσθιου χιαστού συμβαίνει όταν το άνω άκρο της κνήμης ωθηθεί βίαια προς τα πίσω, σε σχέση προς το μήρο.
Συχνότερη βέβαια, σαν φαινόμενο, είναι η ρήξη του οπίσθιου χιαστού, καθώς σε αυτόν βλάβη προκαλείται
α) από πτώση με στήριξη στο γόνατο που βρίσκεται σε κάμψη
β) σε τροχαία ατυχήματα από πρόσκρουση του άνω τμήματος της κνήμης στο πρόσθιο σύστημα του αυτοκινήτου
γ) σε αθλητικές δαστηριότητες
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
- Χαρακτηριστικός ήχος τη στιγμή του τραυματισμού
- Οίδημα στη περιοχή του γόνατος μέσα σε λίγες ώρες μετά τον τραυματισμό
- Τοπικό άλγος κατά την προσπάθεια μετακίνησης του άκρου
- Κινική εξέταση (Συρταροειδής δοκιμασία, δοκιμασία Lachman-Νούλη)
- Μαγνητική τομογραφία
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Άμεση
- εφαρμογή κρύων επιθεμάτων
- ανύψωση-αποφόρτιση του γόνατος
- λήψη αναλγητικών-αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων.
Σε δεύτερο χρόνο
- φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση
- χειρουργική αποκατάσταση
ΠΡΟΛΗΨΗ
- ορθή εκτέλεση ασκήσεων
- μυική ενδυνάμωση των μηριαίων μυικών ομάδων
Τέλος, για τους αθλούμενους, υπάρχουν διάφορα προγράμματα εκπαίδευσης ώστε να ελαχιστοποιείται η καταπόνηση αυτών των συνδέσμων και οι περιπτώσεις τραυματισμών να είναι σήμερα αισθητά λιγότερες.
Παράλληλά, πολλοί αθλητές μετά από έναν τέτοιο τραυματισμό κατά τη διάρκεια της άθλησης χρησιμοποιούν επιγονατίδα, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει μείωση των κακώσεων με την χρήση της. Αντίθετα μπορεί να προσφέρει στον αθλητή μια λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: GRAY’S ANATOMY